Erhürman: Siyasi eşitlik sağlanmadan kapsamlı müzakerelere başlanamaz

2025-12-11 22:02:44

Cumhurbaşkanı Tufan Erhürman ve Rum Yönetimi Başkanı Nikos Hristodulidis bir araya gelerek ortak temaslarda bulundu.

Cumhurbaşkanı Erhürman ve Rum Lider Hristodulidis ilk olarak ara bölgedeki Kayıp Şahıslar Komitesi Antropoloji Laboratuvarı’na gitti. Erhürman ile Hristodulidis laboratuvarda incelemelerde bulundu ve çalışmalar hakkında bilgi aldı.

Liderler, KŞK ziyaretinin ardından BM İyi Niyet Ofisi’nde BM Genel Sekreteri’nin Kişisel Temsilcisi Maria Angela Holguin Cuellar’ın da katıldığı bir toplantı yaptı.

Yaklaşık 3 buçuk saat süren görüşmenin ardından Cumhurbaşkanlığı’nda bir açıklama yapan Cumhurbaşkanı Tufan Erhürman, toplantıdan önce Kayıp Şahıslar Komitesi Antropoloji Laboratuvarı’nı ziyaret ettiklerini kaydederek, bu ziyaretin komitenin önemine vurgu yapmak için sembolik bir anlam taşıdığını söyledi.

Komitenin hem Kuzey hem de Güney Kıbrıs’taki araştırmaları hakkında bilgi aldıklarını ve bu konudaki desteklerini yinelediklerini aktaran Erhürman, laboratuvar ziyaretinin ardından üçlü görüşmeye geçtiklerini belirtti.

Erhürman, görüşmenin uyumlu bir atmosferde geçtiğini ifade ederek, toplantının üç temel konu üzerinde şekillendiğini söyledi. Daha önce ortaya konulan kronik/metodik çözüm yaklaşımının masaya yatırıldığını ifade eden Erhürman, Tatar–Hristodulidis döneminde başlayan sürecin devamı niteliğindeki başlıkların ele alındığını belirtti. Erhürman’ın geçtiğimiz iş toplantısında sunduğu on maddelik öneri ile Hristodulidis’in sunduğu öneriler yeniden değerlendirildi. Hristodulidis’in daha önce paylaştığı önerilerin yeni olmadığı için detaylı değerlendirilmediği, sadece not edildiği aktarıldı.

Erhürman, “Kıbrıs sorununun kapsamlı çözümüne ilişkin bizim ortaya koyduğumuz dört maddelik öneriler, 5’inci Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ile Rum lider arasında başlayan güven artırıcı önlemler ve yine bizim bir önceki toplantıda sunduğumuz 10 maddelik öneriler vardı. Rum lider ilk toplantıda bu önerilere karşılık öneri getirmemişti. Bu toplantıda getirdi ve biz de üzerinde görüşme yapmak için bu önerileri aldık. Bizim 10 maddelik önerimizin içinde bulunan hellimin tescili konusu vardı. Bu konunun Ocak sonuna kadar tamamlanmasını netleştirdik. Metehan’da kabin sayılarının artırılması konusunda da tüm geçiş noktalarındaki personel sayılarını artırma kararı alındı. Rum Lider Hristodulidis, Metehan sınır kapısında 7 yeni kabinin devreye sokulduğunu, bu kabinlerin çalışmaya devam edeceğini ve araç seyrüseferlerinin yalnızca Metehan Kapısı’nda değil Bostancı ve Derinya kapılarında da yapılabileceğini belirtti. Bu konuda da mutabık kaldık.” dedi.

Erhürman ayrıca geçiş noktalarıyla ilgili önemli gelişmeler kaydedildiğini, özellikle Metehan geçiş noktasında kabin ve personel artırımı konusunun ele alındığını söyledi. Hristodulidis’in Metehan’da yedi kabinin aktif şekilde hizmet vereceğini ilettiğini aktaran Erhürman, araç seyrüseferlerinin artık yalnızca Metehan’da değil, Bostancı ve Derinya’da da yapılabileceğini ifade etti. Bu düzenlemenin geçişlerde ciddi bir rahatlama sağlamasının beklendiğini ekledi. Erhürman, sağlık, nüfus ve eğitim gibi başlıklarda daha yoğun bir çalışma yürütülmesi konusunda da uzlaşı sağlandığını belirtti.

Erhürman, ortak açıklamada da yer aldığı üzere esas hedefin yalnızca güven artırıcı adımlar olmadığını, Kıbrıs sorununun çözümünün altının net şekilde çizildiğini söyledi.

“Çözümün siyasi eşitlik temelinde vurgulandığını” belirten Cumhurbaşkanı, herhangi bir çözüm modeli ifadesine (iki bölgeli, iki toplumlu federasyon vb.) yer verilmediğini, siyasi eşitlik kavramının BM Güvenlik Konseyi tanımları çerçevesinde ele alındığını aktardı. Tarafların ayrıca belirli alanlarda kararların ancak birlikte alınmasını öngören “ortak egemenlik alanları” yaklaşımını da değerlendirdiğini ifade etti.

Dört aşamalı metodolojilerinin ilk maddesinin siyasi eşitlik olduğunu, bunun içinde dönüşümlü başkanlığın da yer aldığını vurgulayan Erhürman, yapılan vurgunun yalnızca siyasi eşitliğin ilk yarısıyla sınırlı kaldığını, bu nedenle birinci maddenin tamamlanmadığını söyledi.

Erhürman, “Bizim açımızdan birinci madde tamamlanmış değildir. Üstelik dört madde tamamen karşılanmadan kapsamlı müzakerelere başlanamaz.” ifadelerini kullandı. “Hedeflenen çözümün siyasi eşitlik çerçevesinde olacağına vurgu yapıldı. Bu, BM Güvenlik Konseyi kararlarında öngörülen çözüm şeklinde yorumlanmamalı. Bu, bizim hep gündeme getirdiğimiz, kararların birlikte alınacağı ve siyasi eşitlik temelinde yürütüleceği yönündeki yaklaşımımızdır. Bu siyasi eşitliğin kabul edildiği anlamına gelmese de önerimizin birinci maddesinin ilk kısmına atfedilen bir kabul niteliğindedir. Önerimizin dört adımının dördü de tamamlanmadıkça kapsamlı çözüm müzakeresine geçilemez.” dedi.

Erhürman, ortak açıklamada 5+1 toplantısının “yenilikçi ve anlamlı bir süreç” olması gerektiğinin belirtildiğini hatırlatarak, atılan adımların küçük ilerlemeler olduğunu ancak kapsamlı müzakere ortamı oluşturmak için yeterli olmadığını vurguladı.


Kaynak: BRTK

Yorum